Korte beschrijving/Annotatie

Vaandeldraagster van de Griekse literatuur R. Galanaki verweeft een middeleeuwse mythe en een eigentijds verhaal tot een urgente roman over de uitsluiting van vrouwen en minderheden op Kreta.

Tekst achterflap

Vuren van Judas, as van Oidipous is een verweving van twee verhalen die op het eerste gezicht sterk uiteenlopen. Het eerste is een spannend hedendaags verhaal. Anno 2000, na de dood van haar moeder, reist de jonge Joods-Griekse onderwijzeres Martha uit Athene af naar een afgelegen bergdorp op Kreta, op zoek naar een verborgen familiaal verleden. De inwoners daar zijn volop bezig met de voorbereidingen van een aloud paasgebruik: de verbranding van een judaspop.

Het tweede verhaal is de mythe ‘van het absolute kwaad’ uit de middeleeuwen, een versmelting van het christelijke Judasverhaal en de antieke mythe van Oidipous: het verstoten van een pasgeboren baby en broedermoord, met wortels in het Oude Testament, en vadermoord en een incestueuze zoon-moederrelatie, die teruggaan op de Oudgriekse mythologie.

Beide ‘verhalen’ wisselen elkaar af, maar wanneer hun draden samenkomen, leidt dit tot een breuk in de gesloten berggemeenschap.

Wet en wetteloosheid, liefde en ritueel, moord en verzwijging, vernieuwing en behoudzucht – aan de hand van deze tegenstellingen schildert Rhea Galanaki op weergaloze wijze een wereld vol conflicten waarin vrouwen een prominente rol spelen. En waarin we door alle eigentijdse gebeurtenissen heen de aloude Kretenzische mythe ‘van het absolute kwaad’, op zijn eigen duistere manier, opnieuw tot leven zien komen.

En zo strekt de mythologie onontkoombaar zijn tentakels uit tot in onze tijd: zij staat niet alleen ten dienste van de onbuigzame verhoudingen in een gesloten gemeenschap, maar helpt die tegelijk te verklaren.

Biografie

Rhea Galanaki werd in 1947 geboren in Herakleion op Kreta, studeerde geschiedenis en archeologie in Athene en woont momenteel in de Griekse hoofdstad. Sinds de jaren tachtig heeft zij zich ontwikkeld tot een van de toonaangevende prozaschrijvers van Griekenland. Naast romans en verhalen heeft Galanaki ook gedichten en essays op haar naam staan.

Sinds de Nikos Kazantzakisprijs van haar geboortestad Herakleion in 1987 vielen Galanaki tal van literaire onderscheidingen te beurt, waarvan de Staatsprijs voor de Roman (Eleni of Niemand, 1998), de Staatsprijs voor het Verhaal (Een bijna blauwe hand, 2006) en de grote Staatsprijs voor Literatuur voor haar hele oeuvre (2023) de belangrijkste zijn. Galanaki’s debuutroman Het leven van Ismaïl Ferik Pasja werd als eerste Griekse boek opgenomen in de Unesco Collection of Representative Works (1994), terwijl Eleni of Niemand in 1999 prijkte op de shortlist voor de Europese Aristeionprijs.

Eerder zijn van Rhea Galanaki in het Nederlands de romans Het leven van Ismaïl Ferik Pasja (1998) en Stille, diepe wateren. De schaking van Tasoula (2012) verschenen, beide vertaald door Hero Hokwerda. Werk van haar is ook vertaald in het Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans, Tsjechisch, Bulgaars, Zweeds, Litouws, Turks, Arabisch, Chinees en Hebreeuws.

Details